به نقل از «فارس»

آتش خشکسالی بر دامن 80 هزار هکتار از عرصه های جنگلی خراسان جنوبی

تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۵۳۷۸۱

خبرگزاری فارس- خراسان جنوبی؛ از وسعت ۱۵۱.۱۹۳ کیلومتر مربعی خراسان جنوبی ۶۲۷ میلیون و ۷۲۲ هزار هکتار آن جنگل است که آتش خشکسالی که بیش از دو دهه است به دامن این استان افتاده به حدود ۸۰ هزار هکتار آن از بین رفته و صدمات جبران‌ناپذیری دیده است.

اولین گزارش‌ها در زمینه خشک شدن گونه‌های جنگلی نیز در خراسان جنوبی به اوایل دهه ۹۰ برمی گردد و با توجه به بررسی‌های انجام شده ضعف فیزیولوژی گیاهی ناشی از خشکسالی مهم‌ترین عامل شناسایی شد در سال‌های نخست بیشترین پدیده خشکیدگی مربوط به شهرستان‌های نهبندان، طبس و بیرجند بود که با توجه به ادامه روند قهر طبیعت، پدیده خشکیدگی درختان به بقیه شهرستان‌ها نیز سرایت کرد و اکنون همه استان با این پدیده درگیر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همچنین براساس برآورده‌های انجام شده حدود ۲۶ هزار میلیارد ریال خسارت به عرصه‌های جنگلی خراسان جنوبی در این سال‌هایی که خست آسمان بیش‌از‌پیش افزایش یافته خسارت وارد شده است.

آن طور که علیرضا نصرآبادی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهار داشت: پدیده خشکسالی صدمات جبران‌ناپذیری را به جنگل‌های طبیعی استان وارد کرده که برخی از این خسارات از‌ جمله کاهش شدید ظرفیت و تولید جنگل‌های طبیعی و حتی از بین رفتن قسمت‌های مهمی از سطح جنگل‌ها از‌ جمله آثار کوتاه‌مدت خشکسالی در بخش جنگل است اما برخی از آثار آن نظیر بهم خوردن ترکیب گیاهی گیاهان، آثار تخریب زیست محیطی، فقر و گرسنگی، بیکاری از آثار بلند‌مدت خشکسالی است که پس از چندین و چند سال مشاهده می‌شود.

به گفته وی همچنین خشکسالی در سال‌های اخیر تاثیرات مخرب مختلفی بر روی عرصه‌های جنگل‌های طبیعی و بقیه فعالیت‌های جنگل کاری و جنگل داری داشته و خواهد داشت. تاثیر خشکسالی بر روی کاهش مقاومت درختان جنگلی نسبت به حمله آفات و امراض و همچنین افزایش کمی و کیفی آفات و امراض دارد.

اولین گزارش ها از خشکیدگی گونه‌های جنگلی

وی ادامه داد: اولین گزارش مبنی بر خشکیدگی گونه‌های جنگلی در خراسان جنوبی به اوایل دهه ۹۰ بر می‌گردد. که با توجه به بررسی‌های صورت گرفته ضعف فیزیولوژی گیاهی ناشی از خشکسالی مهم‌ترین عامل شناسایی شد.

وی اضافه کرد: در سال‌های نخست بیشترین پدیده خشکیدگی مربوط به شهرستان‌های نهبندان، طبس و بیرجند بود که با توجه به ادامه روند خشکسالی، پدیده خشکیدگی درختان به بقیه شهرستان‌ها نیز سرایت کرد و در اکنون همه استان با این پدیده درگیر است.

وی با بیان این که در عرصه‌های جنگلی خراسان جنوبی گونه بومی بادامشک (Amygdalus scoparia) که دارای ارزش ژنتیکی و اقتصادی بالایی برای منطقه است در آمار بیشترین آسیب از پدیده خشکسالی قرار دارد افزود: گونه بنه در رتبه بعدی قرار دارد و در بقیه گونه‌ها پدیده خشکیدگی به دلیل فراوانی کمتر، زیاد مشهود نیست.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در ادامه تصریح کرد: بررسی‌های و بازدیدهای به‌عمل‌آمده نشان می‌دهد که حداقل ۸۰ هزار هکتار از جنگل‌های طبیعی استان در اثر خشکسالی‌های اخیر آسیب بسیار جدی یده و از بین رفته است و در صورتی که فقط هزینه‌های احیاء و نگهداری تا استقرار کامل گیاهی بدون در نظر گرفتن خسارت‌های وارده بر ارزش‌های زیست محیطی و تاثیر مثبت جنگل‌های طبیعی برفون و فلور منطقه و... محاسبه شود و هزینه احیاء جنگل‌های منطقه نیز با حداقل برآورد ۱۰۰ میلیون ریال در نظر گرفته شود بالغ‌بر ۸ هزار میلیارد ریال خسارت به جنگل‌های استان وارد شده است.

همچنین برابر بازدیدهای به‌عمل‌آمده حداقل ۳۰ درصد گونه‌های جنگلی استان در این ررویشگاه‌ها دچار سر خشکیدگی شده‌اند شود که بالغ‌ بر ۱۸ هزار میلیارد ریال خسارت بر جنگل‌های استان وارد شده است و اگر بخواهیم ارزش‌های اکولوژیکی و زیست محیطی و نقش جنگل‌ها بر محیط‌زیست را نیز به این خسارات اضافه کنیم عددی بسیار نجومی به‌دست خواهد آمد.

برنامه های اصلاحی و احیایی مقابله با خشکسالی در عرصه های جنگلی

نصرآبادی برنامه‌های اصلاحی و احیایی مقابله با خشکسالی و کاهش اثرات آن را شامل تغییر در اجرای پروژه‌های احیایی و ایجاد تنوع گونه‌ای با تکیه بر گونه‌های بومی استان نظیر بنه، بادامک، سنو، ارغوان، زرشک و... درپروژه‌های جنگل کاری و توسعه جنگل و با استفاده از دانش بومی دانست و ادامه داد: در گذشته عملیات توسعه و غنی‌سازی جنگل فقط به‌صورت بذر کاری با گونه بنه و بادامک انجام می‌شد که برای افزایش راندمان این عملیات چند اقدام مانند شناسایی گونه‌های بومی جنگلی استان به‌منظور افزایش تنوع گونه‌ای نظیر بنه، بادامک، سنو، ارغوان، زرشک، ارس، سماق و ارژن که تلاش شد در این عملیات بسته به شرایط منطقه از این‌گونه‌ها استفاده شود.

همچنین با توجه به کاهش نزولات جوی در سال‌های اخیر و خشکسالی‌های مکرر سعی شد این عملیات‌ها به‌منظور استفاده بهتر از نزولات جوی و با الگو گرفتن از دانش بومی توام با عملیات احداث هلالی‌های آبگیر انجام شود.

وی اضافه کرد: علاوه براین کشت و توسعه گونه‌های مولد محصولات غیرچوبی با هدف توسعه گیاهان دارویی یکی از سیاست‌های مهم اداره جنگل و سازمان متبوع در بخش جنگل اجرای پروژه‌ها با استفاده از گونه‌های اقتصادی و دارویی است که در سال‌جاری سعی شده از گونه‌های اقتصادی نظیر سماق، پسته وحشی و... در اجرای پروژه‌ها استفاده تا ضمن افزایش پوشش جنگلی برای مردم بومی منطقه درامد اقتصادی محقق شود.

به گفته وی همچنین با توجه به سرشت خاص گونه‌های جنگلی بومی، شرایط نامساعد اقلیمی و خاکی استان در سنوات گذشته تولید نهال و کاشت در عرصه طبیعی گونه‌های بومی نظیر بادامک، بنه و زبان گنجشک کوهی (سنو) بامشکلات متعددی مواجه شده بود که با تلاش‌های انجام شده توسط کارشناسان این بخش، بازدید از سایر استان‌ها و با مشورت با مراکز تحقیقاتی و بهره برداران محلی موفقیت کاشت گونه‌های فوق به نحو چشمگیر افزایش یافت.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی دومین روش برنامه‌های احیایی و مقابله با خشکسالی را در عرصه‌های جنگلی، عملیات پرورشی جنگل عنوان کرد و ادامه داد: به‌منظور جلوگیری از اشاعه آفات و بیماری‌ها، کاهش نفوذ و گسترش آتش‌سوزی، با در نظر گرفتن اهداف طرح، عملیات پرورشی نظیر، تنک‌کردن، آزاد‌سازی، هرس، پاک کردن در مناطق آلوده انجام می‌شود.

همچنین در برخی از عرصه‌های جنگلی منطقه توجه به تعداد بسیار زیاد نهال‌ها و پایه‌های خشک شده، عملیات پرورشی در قالب برش‌های اصلاحی و بهداشتی و حذف شاخه‌های خشک و هرس پایه‌های بادامشک پیش‌بینی شده است که متناسب با اعتبار همه‌ساله اجرا می‌شود.

نصرآبادی سومین مرحله برنامه‌های احیایی و مقابله با خشکسالی‌ها را پیشگیری، کنترل آفات و بیماری‌ها دانست و افزود: ضمن آموزش نیروهای محافظ به‌منظور شناسایی آفات و آشنائی با نحوه خسارات آن‌ها، آشنائی مجریان با شیوه گزارش دهی، تهیه لوازم و ادوات کنترل نظیر قیچی، داس، تبر، سمپاش پشتی موتوری براساس نظرات کارشناسان متخصص در این قسمت انجام می‌شود.

به گفته وی بیشترین خسارت مربوط به آفات به جوندگان تشی و خرگوش است که به تناسب اعتبارات اقداماتی مانند سنگ‌چینی اطراف درختان در مناطق آسیب‌پذیر، فنس کشی اطراف نهال‌های کاشت شده با استفاده از تور مرغی، استفاده از سلاح بیهوشی با تجهیزات مربوط و ادوات زنده‌گیری و سایر ملزومات با همکاری اداره کل محیط‌زیست و دفع تشی با استفاده از سلاح و مهمات و... با همکاری اداره کل محیط‌زیست انجام می‌شود.

سخن آخر، هجوم تشی ها

به دلیل خشکسالی‌های مکرر و آفات و بیماری‌های جنگلی نظیر هجوم تشی بخشی وسیعی از اراضی و ذخیره گاه‌های جنگلی استان به‌ویژه گونه بنه (با قدمت بیش از ۵۰۰سال) و بادامک (از ۱۰ذخیره گاه استان یک مورد به طور کامل خشک شده است و ۴ مورد آسیب شدید دیده است) و تا حدودی در همه رویشگاه‌های استان درختان به‌صورت پراکنده بالغ‌بر ۳۰درصد آسیب دیده است که متاسفانه اعتبارات اختصاص داده شده در سطح ملی و استانی بسیار ناچیز بوده به طوری که طی دو سال اخیر هیچگونه پروژه احیایی در بخش جنگل انجام نشده است.

بنابراین پیشنهاد می‌شود برای حفظ گونه‌های جنگلی موجود استان به‌ویژه گونه بنه که اهمیت آن در اقلیم بیابانی استان کمتر از بلوط غرب نیست در دستور کار قرار گیرد و در اسرع وقت مشابه طرح مقابله با خشکیدگی بلوط غرب، طرح مقابله با خشکیدگی گونه‌های بنه و بادامک در این رویشگاه‌ها نیز تهیه و اجرا شود که این مهم نیازمند پیگیری‌های ویژه به‌منظور تخصیص ردیف اعتبار ملی برای استان است.

پایان پیام/۶۹۰۷۵

منبع: فارس

کلیدواژه: 80 هزار هکتار عرصه های جنگلی خسارت خشکسالی مدیرکل منابع طبیعی نصرآبادی مقابله با خشکسالی پدیده خشکیدگی عرصه های جنگل خراسان جنوبی هزار هکتار خشکسالی ها شهرستان ها پروژه ها گونه بنه جنگل ها گونه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۵۳۷۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افزایش ۳۵۳ درصدی آتش سوزی در طبیعت ایران | بیشترین آتش سوزی جنگل در چه ساعاتی رخ می دهد؟ | ۹۵ درصد حریق ها عامل انسانی دارد

همشهری آنلاین – مجیدجباری: در حالی که وسعت و تعداد آتش سوزی عرصه های جنگلی و مرتعی کشور در سال ۱۴۰۱ به نسبت سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ کاهش چشمگیری را تجربه کرد و به نسبت، سال آرام طبیعت ایران نام گرفت، اما سال ۱۴۰۲ آتش سوزی طبیعت ایران هم به لحاظ تعداد و هم از نظر وسعت با افزایش چشمگیری مواجه شد. این درحالی است که براساس آخرین داده‌های آماری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به صورت میانگین سالانه بیش از ۲۱هزار هکتار جنگل‌ و مرتع ایران در آتش می‌سوزد.

حالا علی ملکی آهنگران، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور از وقوع هزار و ۷۰۴ فقره آتش سوزی به مساحت ۱۲ هزار و ۴۳۰ هکتار در عرصه‌های منابع طبیعی طی سال گذشته خبر داد و گفت:« بررسی این آمار در مقایسه با سال قبل از آن افزایش ۸۲ درصدی تعداد آتش سوزی ها و ۳۲۳درصدی مساحت آتش سوزی‌ها را نشان می دهد. آتشی که به گفته عباسعلی نوبخت، ‌رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور عامل ۹۵درصد آن عامل انسانی دارد.

سیدناصرالدین عمادی،مشاور رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اما درگفت‌وگو با همشهری آنلاین درباره آتش سوزی مراتع و جنگل‌های کشور بیان کرد: «حریق در عرصه‌های منابع طبیعی را می‌توان به شکل‌های سطحی، تنه‌ای، تاجی و زیرزمینی مشاهده کرد که در کشور ما اکثر آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های طبیعی به شکل سطحی اتفاق می‌افتد.»

قلب سبز ایران، هیزم آتش کباب و قلیان | ۸.۵ میلیون مترمکعب جنگل در سال ذغال می‌شود | روزانه ۵۰۰ هکتار از جنگل‌های کشور ازبین می‌رود + اینفوگرافیک

او افزود: «عوامل مختلفی در بروز و توسعه حریق در منابع طبیعی وجود دارد. حضور دامداران، جنگل‌نشینان و روستاهای داخل جنگل، بی‌احتیاطی رهگذران، شکارچیان و چوپانان، افزایش جمعیت گردشگران طبیعت و حوادث ناشی از آن و همچنین افراد سودجو و فرصت‌طلب که عرصه‌های طبیعی را به‌خاطر افزایش اراضی زراعی خود به آتش می‌کشند، ازجمله مهم‌ترین عوامل آتش‌سوزی در طبیعت کشور به‌حساب می‌آید.»

او تصریح کرد: «گسترش اراضی احیاشده با گونه‌های سوزنی‌برگ و وجود درختان پوسیده، شکسته و افتاده در جنگل که احتمال وقوع حریق را افزایش می‌دهد، ضعف در اجرای موارد فنی نظیر عملیات بهداشتی و پرورشی توسط بخش‌های مربوطه و مجریان طرح‌ها به‌ویژه در سطح جنگل‌کاری‌ها، بروز پدیده خشکسالی‌های پی در پی طی سالیان اخیر و کمبود نیرو و امکانات و غیره... از دیگر عوامل آتش سوزی در طبیعت و عرصه‌های منابع طبیعی کشور است.»

مشاور رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به ساعات آتش سوزی در طبیعت ایران اشاره کرد و گفت: «با بررسی آمارهای موجود، بیشترین ساعات حریق در شبانه‌روز بین ساعت ۱۲ظهر تا ۱۸ است. ضمن اینکه در عرصه های شمالی کشور ماه‌های آذر، دی و بهمن و در عرصه های خارج از شمال، خرداد، تیر و مرداد، حادترین ماه‌های حریق هستند و روزهای تعطیل و آخر هفته نیز بحرانی‌ترین روزهای وقوع حریق در هفته به حساب می آیند.»

کد خبر 847542 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها منابع طبیعی آتش‌ سوزی گیاهان و درختان محیط زیست جنگل حریق محیط زیست ایران محیط زیست سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور